همه‌چیز درباره‌ی قبل از قبض روح انسان چه رخ میدهد؟ را در سنگ هرات بخوانید.

آنچه قبل از قبض روح انسان رخ میدهد

• متردد بودن خداوند در قبض روح مومن:

از أبو هریره روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند: «إنَّ الله تعالى قال: من عادى لي ولياً فقد آذنته بالحرب، وما تقرَّب إليَّ عبدي بشيءٍ أَحبُ إليَّ مما افترضت عليه، وما يزال عبدي يتقرب إلي بالنوافل حتى أحبه، فإذا أحببته كنتُ سمعه الذي يسمع به وبصره الذي يبصر به، ويده، يبطش بها، ورجله التي يمشي بها، ولئن سألني لأعطينه، ولئن استعاذني لأعيذنه، وما ترددت عن شيء أنا فاعله ترددي عن نفس عبدي المؤمن يكره الموت وأنا أكره مساءته». [البخاري].

خداوند در حدیث قدسی میفرماید: کسی که با دوست و ولی من دشمنی کند، مـن بـا اعلام جنگ میکنم و بنده مؤمن با هیچ چیز محبوبی نزد من بهتر از فرائض بـا مـن نزدیک نمی شود. و بنده من همیشه با انجام نوافل با من نزدیک میشود تا اینکه من او را دوست میدارم. هنگامیکه من او را دوست داشتم من گوش او می شوم که با آن می شنود و چشم او میشوم که با آن میبیند و دستش میشوم که با آن می گیرد. و پایش می شوم که با آن راه میرود. اگر چیزی از من بخواهد به او میدهم، و اگر پناه بخواهد به او پناه میدهم. و من در انجام هیچ کاری متردد نشدم مگر در قبض روح بنده مؤمنم، که او مرگ را نمی پسندد و من اساءت و بدی به او را نمی پسندم، در نتیجه متـردد می شوم.

قبل از قبض روح انسان چه رخ میدهد؟

• حضور شیطان هنگام مرگ

در ادامه‌ی مطلب قبل از قبض روح انسان چه رخ میدهد؟، درباره‌ی حضور شیطان هنگام مرگ خواهیم خواند.

شیطان تلاش میکند هنگام مرگ انسان حضور پیدا کند تا خاتمه انسان را با بدی، فسق و نافرمانی همراه نماید. همانطوریکه شیطان تلاش مینماید تا هنگام انجام همـه اعمال حضور یابد و انسان را دچار وسوسه کند. دلیل این مطلب حديث جابر است که گفت رسول الله فرمودند: «إنَّ الشيطان يحضر أحدكم عند كل شيء من شأنه، حتى يحضره عند طعامه، فإذا سقطت من أحدكم اللقمة، فليمط ما كان بها من أذى ثم ليأكلها ولا يدعها للشيطان فإذا فرغ فليلعق أصابعه، فإنَّه لا يدري في أي طعامه تكون البركة».

شیطان هنگام انجام هر کاری از کارهای شما حضور پیدا میکند. حتی هنگام غذا خوردن حاضر میشود. پس اگر از دست شما لقمه غذا افتاد آنچه از آن ناپاک شده است دور کنید و بقیه آنرا بخورید و آنرا برای شیطان نگذارید. هنگامیکه از خوردن غذا فارغ شدید، غذای انگشتان را با زبان تمیز کنید و بخورید، زیرا هیچ کس نمیداند که در کدام قسمت غذا و خوردنی برکت وجود دارد.

قبل از قبض روح انسان چه رخ میدهد؟

سختی یا آسانی قبض روح

قبض روح انبیاء

در روایات ذکر شده که قبض روح انبیاء بسیار آسان است. همچنین در برخی از روایات آمده که قبض روح پیامبران با اجازه خود آنان انجام می‌گیرد.^[۹] در برخی از منابع تاریخی داستان‌هایی در این‌باره وارد شده، از جمله اینکه هنگام مرگ پیامبر (ص)، عزرائیل بر در خانه پیامبر(ص) آمد و برای وارد شدن به خانه و قبض روحِ او، اجازه خواست. در این واقعه عزرائیل با فاطمه (س) نیز هم‌سخن شد.^[۱۰] درباره حضرت ابراهیم آمده است هنگامی که عزرائیل برای قبض روح وی آمد، ابراهیم به او گفت: آیا خدا مرگ دوستِ خود (ابراهیم) را دوست دارد؟ عزرائیل رفت و سپس از جانب خدا برای او این پیام را آورد که آیا ابراهیم از دیدن دوستِ خود ناراحت است؟ ابراهیم با شنیدن این سخن جان خود را تسلیم نمود.^[۱۱] طبق برخی روایات، عزرائیل، حضرت سلیمان را در حالی که در قصر خود بر عصایش تکیه داده بود قبض روح کرد.^[۱۲] درباره حضرت موسی و نوح و اجازه خواستن عزرائیل از آنان نیز داستان‌هایی در روایات ذکر شده است.^[۱۳]

قبض روح مؤمنان

بر پایه روایات اسلامی، چگونگی گرفتن روح مومنان نیز به اعتبار شدت و ضعف ایمان آنان متفاوت است.^[۱۴] در سوره نحل آمده که قبض روح مؤمنان، به دست ملائکه رحمت انجام می‌گیرد و هنگام جان دادن، با مدارا و آسانی با آنان برخورد شده و مژده بهشت دریافت می‌کنند.^[۱۵] در روایتی از پیامبر(ص) ذکر شده که هنگام مرگ مؤمن، فرشتگانی نورانی با روپوش‌های بهشتی در اطراف او می‌نشینند. پس از آن، ملک‌الموت به او می‌گوید «ای جان پاک به سوی پروردگارت بیرون شو»، سپس مانند آبی که از دهانه مشک بیرون آید روح او را قبض می‌کند.^[۱۶]

در برخی از روایات آمده که مؤمنان در هنگام مرگ با دیدن ملک‌الموت بی‌تابی می‌کنند؛ اما پس از آن پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) بر بالین او حاضر شده و آرامش پیدا می‌کنند.^[۱۷] همچنین، در برخی از روایات آمده که گاهی مومن به سختی از دنیا می‌رود تا از این طریق گناهانش بخشیده شوند.^[۱۸]

قبض روح کافران

بر اساس منابع اسلامی، چگونگی قبض روح کفار نیز با هم متفاوت است؛ ولی همه منابع از دردناک بودن قبض روح کافران خبر می‌دهند.^[۱۹] بر پایه آیات قرآن، جان دادن آنان با سختی و عذاب همراه هست و فرشتگان مرگ، هنگام قبض روح، از جلو و پشت سر آنان را احاطه کرده و بر آنان ضربه می‌زنند؛^[۲۰] در روایتی از پیامبر(ص) آمده که هنگام مرگ کافر، فرشته‌هایی سیاه‌چهره با خشونت در اطراف او می‌نشینند، سپس ملک الموت نزد او حاضر می‌شود و همانند شانه‌ای که خس و خاشاک را از پشم تر می‌گیرد، جان او را از بدنش جدا خواهد کرد.^[۲۱]
در برخی از روایات آمده که گاهی کافر به آسانی از دنیا می‌رود تا از این طریق، به پاداش کارهای نیکی که در دنیا انجام داده برسد و بعد از مرگ، غرق در عذاب گردد.

منبع: کتاب قبر، عذاب و خوشی آن، حسین العوایشه، ترجمه اسحاق دبیری.