دینی و مذهبی

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر چیست؟ در سایت سنگ هرات بخوانید

قبر چیست؟

قبر محلی است که وقتی روح انسان از بدن او جدا میشود، جسمش را در آن جای میدهند که در روایات اشاره های فراوانی به آن شده است؛ اعمال میت در قبر برای او مجسم می گردد و اعمال نیکش به او بشارت میدهد و اعمال زشت و بدش باعث هرچه بیشتر شدن وحشت او می گردد.

از آقا امير المؤمنين على بن ابیطالب السلام روایت شده که فرمود: «إِنَّ ابْنَ آدَمَ إِذَا كَانَ فِي آخِرِ يَوْمِ مِنَ الدُّنْيَا وَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنَ الآخِرَةِ مُثْلَ لَهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ وَعَمَلُهُ فَيَلْتَفِتُ إِلَى مَالِهِ فَيَقُولُ وَ اللَّهِ إِنِّي كُنْتُ عَلَيْكَ لَحَرِيصاً شَحِيحاً فَمَا لِي عِنْدَكَ فَيَقُولُ خُذْ مِنِّي كَفَنَّكَ ثُمَّ يَلْتَفِتُ إِلَى وَلَدِهِ فَيَقُولُ وَاللهِ إِنِّي كُنْتُ لَكُمْ لَمُحِبَاً وَإِنِّي كُنْتُ عَلَيْكُمْ لَمُحَامِياً فَمَا ذَا لِي عِنْدَكُمْ فَيَقُولُونَ نُؤَدِّيكَ إِلَى حُفْرَتِكَ وَنُوَارِيكَ فِيهَا ثُمَّ يَلْتَفِتُ إِلَى عَمَلِهِ فَيَقُولُ وَ اللَّهِ إِنِّي كُنْتُ فِيكَ قَبْركَ لَرَاهِداً وَإِنَّكَ كُنْتَ عَلَيَّ لَتَقِيلًا فَمَا ذَا عِنْدَكَ فَيَقُولُ أَنَا قَرِينُكَ فِي وَيَوْمٍ حَشْرِكَ حَتَّى أَعْرَضَ أَنَا وَأَنْتَ عَلَى رَبِّكَ فَإِنَّ كَانَ لِلَّهِ ولِيَا أَتَاهُ أَطْيَبَ النَّاس ريحاً وأحْسَنَهُمْ مَنْظَراً وَأَزْيَنَهُمْ رِيَاشَاً فَيَقُولُ أبْشِرْ بِرَوْحِ مِنَ اللَّهِ وَرَيْحَانِ وَجَنَّةِ نَعِيمٍ قَدْ قَدِمْتَ خَيْرَ مَقْدَمٍ فَيَقُولُ: مَنْ أَنتَ؟ فَيَقُولُ: أَنَا عَمَلُكَ الصَّالِحُ ارْتَحِلَّ مِنَ الدُّنْيَا إِلَى الْجَنَّةِ …

وَإِذَا كَانَ لِرَبِّهِ عَدُوا فَإِنَّهُ يَأْتِيهِ أَقْبَحَ خَلْقِ اللَّه رِيَاشَاً وَأَنْتَنَهُ ريحاً فَيَقُولُ لَهُ: أَبْشِرْ بِنُزُلُ مِنْ حَمِيمٍ وَتَصْلِيَةِلَزَاهِداً وَإِنَّكَ كُنتَ عَلَى لَتَقِيلًا فَمَا ذَا عِنْدَكَ فَيَقُولُ أَنَا قَرِينكَ في قَبْرِكَ وَيَوْمٍ حَشْرِكَ حَتَّى أَعْرَضَ أَنَا وَأَنْتَ عَلَى رَبِّكَ فَإِنَّ كَانَ لِلَّهِ ولِيَا أَتَاهُ أَطْيَبَ النَّاس ريحاً وَأحْسَنَهُمْ مَنْظَراً وَأَزْيَنَهُمْ رِيَاشاً فَيَقُولُ أَبْشِرْ بِرَوْحِ مِنَ اللَّهِ وَرَيْحَانِ وَجَنَّةِ نَعِيمٍ قَدْ قَدِمْتَ خَيْرَ مَقْدَمٍ فَيَقُولُ: مَنْ أَنتَ؟ فَيَقُولُ: أَنَا عَمَلُكَ الصَّالِحُ ارْتَحِلَّ مِنَ الدُّنْيَا إِلَى الْجَنَّةِ …. وَإِذَا كَانَ لِرَبِّهِ عَدُوا فَإِنَّهُ يَأْتِيهِ أَقْبَحَ خَلق الله رياشاً وَأَنْتَنَه ريحاً فَيَقُولُ لَهُ: أَبْشِرْ بِنُزُلُ مِنْ حَمِيمٍ وَتَصْلِيَةِ جَحِيمٍ.

فشار قبر

فشار قبر

واقعیت فشار قبر چیست؟

یعنی: انسان وقتی در آخرین روز دنیا و اولین روز آخرت قرار گیرد، مال و فرزند و عمل او در مقابل دیدگانش مجسم می شود. اول به مال خود توجه کرده میگوید به خدا قسم من به تو حريص و برای تو بخیل بودم اکنون چه بهره ای از تو دارم؟ مال جواب میدهد کفنت را از من بگیر فعلاً غیر از کفن چیزی از من ساخته نیست. آنگاه متوجه فرزندانش شده گوید: به خدا قسم من شما را دوست میداشتم و حامی شما حالا بودم. چه می توانید انجام بدهید؟

در جواب گویند: تو را در قبر سپرده و در آن دفن خواهیم کرد. دیگر از ما چیزی برای تو نیست. بعد به عملش رو کرده و گوید: من نسبت به تو زاهد و روگردان بودم و تو بر من سنگین بودی. الآن چه بهره ای از تو دارم؟

عملی که مجسم شده است میگوید من با تو در قبر و روز رستاخیز همدم و همنشین هستم تا من و تو در پیشگاه پروردگار حاضر شویم. اگر میت از اولیای خدا باشد عملش از لحاظ زیبایی، خوش چهره ترین، خوشبوترین و خوش جامه ترین افراد نزد او حاضر میشود و می گوید: مژده باد بر تو روح و ریحان و بهشت پر نعمت که از هر هم و غمی آسوده شدی. آمدنت بهترین آمدن است. آن ولی خدا می پرسد: تو کیستی؟!

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر چیست؟

پاسخ میدهد: من عمل صالح تو هستم از دنیا به طرف بهشت منتقل شو. اگر او از دشمنان خدا باشد، کسی نزد او می آید که از بد لباس ترین و بدقیافه ترین و بدبوترین خلق خدا است و به او می گوید: بر تو باد نوشیدن آب جوشان و ورود به دوزخ.

امام صادق عاله می فرماید: إذا وُضِعَ المَيْتُ في قَبْرِهِ، مُثْلَ لَهُ شَخْصٌ فَقَالَ: لَهُ يَا هَذَا كُنَّا ثَلَاثَةَ كَانَ رِزْقُكَ فَانْقَطَعَ بِانْقِطَاعِ أَجَلِكَ وَكَانَ أَهْلُكَ فَخَلَّفُوكَ وَانْصَرَفُوا عَنَّكَ وَكُنْتُ عَمَلَكَ فَبَقِيتُ مَعَكَ أَمَا إِنِّي كُنْتُ أَهْوَنَ الثَّلَاثَةِ عَلَيْكَ.» وقتی میت به قبر گذاشته شود شخصی برای او ممثل شده و گوید: ای بنده خدا ما سه نفر بودیم یکی رزق و روزی تو که با تمام شدن عمرت قطع گردید دیگری خانواده ات که تو را تا قبر بردند و به آغوش خاک سپردند و برگشتند ولی من که عمل و کردار تو بودم با تو ماندم تا روز قیامت همراهت خواهم بود هر چند که مرا خوارتر و سبکتر از آن دو می پنداشتی.

ابوسعید از امام صادق الله روایت میکند که آن حضرت فرمود: إِذَا دَخَلَ الْمُؤْمِنُ قَبْرَهُ كَانَتِ الصَّلَاةُ عَنْ يَمِينِهِ وَ الزَّكَاةُ عَنْ يَسَارِهِ وَ الْبِرُّ يُطِلُّ عَلَيْهِ وَ يَتَنَحَى الصَّبْرُ نَاحِيَةً وَ إِذَا دَخَلَ عَلَيْهِ الْمَلَكَانِ اللَّذَانِ يَلِيَانِ مُسَاءَلَتَهُ قَالَ الصَّبْرُ لِلصَّلَاةِ وَ الزَّكَاةِ دُونَكُمَا صَاحِبَكُمْ فَإِنْ عَجَزْتُمْ عَنْهُ فَأَنَا دُونَهُ»

وقتى مؤمن داخل قبر شود نمازش در طرف راست او و زکات در طرف چپش قرار میگیرند و نیکیهایی که کرده بر او اشراف خواهد داشت و صبر در ناحیه ای قرار دارند و هنگامی که دو فرشته برای سؤال بر او وارد میشوند صبر به نماز و زکات گوید: صاحب خود را که در برابر شما است دریابید و حمایت کنید؛ سپس عاجز ماندید من او را حمایت خواهم کرد. ابوبصیر از امام باقر الله یا امام صادق الله نقل می کند که آن حضرت فرمودند:

«إِذَا مَاتَ الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ، دَخَلَ مَعَهُ فِي قَبْرِهِ سِتَّةُ صُوَرِ، فِيهِنَّ صُورَةٌ أَحْسَنُهُنَّ وَجْهَا وَأَبْهَاهُنَّ هَيْئَةً وَأَطِيبُهُنَّ ريحاً وَ أَنْظَفَهُنَّ صُورَةً قَالَ: فَيَقِفُ صُورَةٌ عَنْ يَمِينِهِ وَ أُخْرَى عَنْ يَسَارِهِ وَ أُخْرَى بَيْنَ يَدَيْهِ وَ أُخْرَى خَلْفَهُ وَأُخْرَى عِنْدَ رِجْلِهِ وَ تَقِفُ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُهُنَّ فَوْقَ رَأْسِهِ فَإِنْ أُتِيَ عَنْ يَمِينِهِ مَنَعَتْهُ الَّتِي عَنْ يَمِينِهِ ثُمَّ كَذَلِكَ إِلَى أَنْ يُؤْتَى مِنَ الْجِهَاتِ السِّتْ قَالَ: فَتَقُولُ أَحْسَنُهُنَّ صُورَةً وَمَنْ أَنْتُمْ جَزَاكُمُ اللهُ عَنِّي خَيْراً؟ فَتَقُولُ الَّتِي عَنْ يَمِينِ الْعَبْدِ أَنَا الصَّلَاةُ وَ تَقُولُ الَّتِي عَنْ يَسَارِهِ أَنَا الزَّكَاةَ وَ تَقُولُ الَّتِي بَيْنَ يَدَيْهِ أنا الصِّيَامُ وَ تَقُولُ الَّتِي خَلْفَهُ أَنَا الْحَج وَالْعُمْرَةُ وَ تَقُولُ الَّتِي عِنْدَ رجْلَيْهِ أَنَا بِرُّ مَنْ وَصَلْتِ مِنْ إِخْوَانَكِ ثُمَّ يَقُلْنَ مَنْ أَنْتِ فَأَنْت أَحْسَنُنَا وَجْهَا وَأَطْيَبُنَا ريحاً وَأَبْهَانَا هَيْئَةً فَتَقُولُ أَنَا الْوَلَايَةُ لَآل مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ الله عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ

هنگامی که انسان مؤمن را در قبر میگذارند شش صورت با او داخل قبر میشوند که یکی از دیگری سیمایش نیکوتر است. اما در میان همه آنها یکی سیمایش زیباتر، هیئتش جمیل تر، بویش خوشبوتر و صورتش نظیف و پاکیزه تر است. یکی از آن شش صورت طرف راست و دیگری طرف چپ و سومی در مقابل او، چهارمی در پشت سر، پنجمی در نزد پای او قرار می گیرد و آن صورتی که از همه نیکوتر است در بالای سر او می ایستد و بر همه آنها نظارت می کند. پس اگر عذابی از سمت راست او بیاید صورتی که در آن سمت قرار دارد مانع آن میشود و اگر عذابی از طرف چپ پیش آید صورت طرف چپی او را دفع میکند. همین طور در جهات دیگر نیز چنین خواهد بود. اگر عذابی برسد صورتی که در همان جهت است او را دفع مینماید.

صورتی که از همه جمیل تر و در بالای سر قرار گرفته است به بقیه صورتها می گوید شما چه کسانی هستید؟ خدا به شما جزای خیر دهد صورتی که در طرف راست میت است گوید: من نمازم، و صورت سمت چپی گوید: من زکاتم و صورتی که در جانب مقابل است گوید من روزه هستم و صورتی که پشت سر قرار گرفته گوید: من حج و عمره ام و آن صورتی که در پایین پا است گوید من احسان و نیکی هایی هستم که از طرف او به برادران دینی اش انجام شده، دیگر صورت ها از نیکوترین صورت میپرسند تو چه کسی هستی که چهره ات از همه ما نیکوتر بویت خوشتر و قیافه ات زیباتر است؟!

او جواب میدهد من ولایت آل محمد هستم، یعنی برای این آمده ام اگر مشکلی برای این شخص پیش آید و شما نتوانید آن را حل کنید برای او حل کنم و از گرفتاری نجاتش دهم و درود خدا همه آنان.

واقعیت فشار قبر

واقعیت فشار قبر

فشار قبر چیست؟

وقتی میت را در قبر میگذارند، بخاطر اعمالی که در عالم دنیا انجام داده به عذابی در شب اول مبتلا میشود که از آن به فشار قبر نام برده می شود.  این عذاب از هولناک ترین عذابهای قبر است که میت در شب اول قبر به آن مبتلا میشود. فشار قبر است که مومن و کافر، کوچک و بزرگ، باید حد طبیعی و ناگزیر آن را تحمل کنند. اما این فشار، تحت اعمال انسان و پرونده ای که با اوست بسیار متغیر است.

اما در مورد اینکه واقعیت فشار قبر چیست و کیفیت آن به چه شکلی است، اطلاعات دقیقی در دست نیست. برخی همچون علامه مجلسی علامه حلی علامه شبر و مرحوم حمصی رازی معتقد به عذاب جسد هستند. به عقیده این بزرگان و برخی دیگر، ممکن است روح در عالم قبر در بدن داخل شده و عذاب را تحمل کند. علامه مجلسی میفرماید: «انما السوال و الضغطة في الاجساد الاصلية…. سوال و تنگی و فشار قبر مربوط به جسد اصلی است.»

آقا امیرالمومنین حضرت علی الله می فرماید: «مَا تَعْلَمُونَ مِنْ ضِيقِ الْأَرْمَاسِ وَ شِدَّةِ الْإِبْلَاسِ وَ هَوْلِ الْمُطَّلَعِ وَ رَوْعَاتِ الْفَزَعِ وَ اخْتِلَافِ الْأَصْلَاعِ وَ اسْتِكَاكِ الْأَسْمَاعِ وَ ظُلْمَةِ اللَّحْدِ وَ خِيفَةِ الْوَعْدِ وَ غَمُ الضَّرِيح وَ رَدْمِ الصفيح لحد» چه میدانید؟ از تنگی قبرها و شدت غم و اندوه، و ترس از قیامت و در هم ریختن استخوانها و کر شدن گوشها، و تاریکی و وحشت از آینده و غم و اندوه فراوان در تنگنای گور، و پوشانده شدن آن با سنگ و خاک.»

قائلین به این قول به چنین روایاتی هم استناد می کنند و می گویند در هم فرو رفتن استخوانهای دنده در اثر فشار قبر) و نیش زدن گوشت که به عنوان عذاب قبر یاد شده که در بعضی روایات است تنها با بدن عنصری سازگاری دارد. وقتی انسان مرد با قوه ی خیال خود را جدای از دنیا می یابد. همان گونه که در دنیا با همان صورت به واسطه ی خیال خود را درک میکرد. وقتی در قبر گذاشته شد خود را با همان صورت در قبر می یابد و با این واسطه دردها و عقوبت ها و یا لذتها را در می یابد. و این است معنی حدیث که قبر باغی از باغهای بهشت یا حفره ای از حفره های جهنم است.

در هر حال روح با تعلق شدیدی که به جسد دارد، همواره در کنار جسد میماند و از وضعیت خوب یا بد جسد متاثر میشود. چه داخل در جسد و حساس به احساسات آن باشد چه نباشد. به همین جهت شاید بتوان گفت فشار قبر میتواند کنایه از همان فعل و انفعالات شیمیایی باشد که جنازه را از هم می پاشد و ظرف مدت بسیار کمی چنان تغییرات سریعی در کند که اگر امکان آن ایجاد می رویت جسد بعد از یک شب قبر حاصل شود صحنه دلخراش و اندوه باری در معرض دید قرار خواهد گرفت.

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر چیست؟

واقعیت فشار قبر

حضرت علی الله در این باره می فرماید:

«فَلَوْ مَثَلْتَهُمْ بِعَهْلِكَ، أَوْ كُشِفَ عَنْهُمْ مَحْجُوبُ الْغِطَاء لَكَ، وَ قَدِ ارْتَسَخَتْ أَسْمَاعُهُمْ بِالهَوَامِّ فَاسْتَكَتْ، وَاكْتَحَلَتْ أَبْصَارَهُمْ بِالتُّرَابِ فَخَسَفَتْ وَ تَقَطَّعَتِ الْأَلْسِنَةُ فِي أَفْوَاهِهِمْ بَعْدَ ذَلَاقَتِهَا، وَ هَمَدَتِ الْقُلُوبُ فِي صُدُورِهِمْ بَعْدَ يَقَظَتِهَا، وَ عَاثَ فِي كُلِّ جَارِحَةٍ مِنْهُمْ جَدِيدُ بلَّى سَمَّجَهَا، وَ سَهَّلَ طُرُقَ الْآفَةِ إِلَيْهَا، مُسْتَسْلِمَاتٍ فَلَا أَيْدِ تَدْفَعُ وَلَا قُلُوبٌ تَجْزَعَ، لَرَأَيْتَ أَشْجَانَ قُلُوبِ وَ أَقْدَاء عَيُون، لَهُمْ فِي كُلِّ فَطَاعَةٍ صِفَةٌ حَالٍ لَا تَنْتَقِلُ، وَ غَمْرَةٌ لَا تَنْجَلِي؛

اگر آن مردگان را با (دیده) عقل و خرد بسنجی، یا پرده (خاکی) که آنها را از تو پوشانده است کنار رود، آنها را خواهی دید در حالی که گوش هایشان در اثر رسوخ جانوران خاکی در آنها نابود و و دیدگانشان از سرمه خاک به مغز فرو رفته و زبانهایشان پس از تندی و تیزی در دهانها پاره پاره گشته و دلهاشان پس از بیداری در سینه ها مرده و از طپش افتاده، در هر عضوی از ایشان پوسیدگی تازه که باعث فساد و زشتی است رخداده، و راه نابودی آنها را آسان ساخته است.

در حالی که در برابر هر آسیبی تسلیم اند نه برای دفاع از آلام و اسقام دستی، و نه برای نالیدن از سختیها دلهایی دارند. اگر به دیده عبرت بنگری. اندوه های دلها و خاشاک و خونابه چشمها را خواهی دید که برای آنها در هر یک از این رسوائی و گرفتاریها حالتی است که دگرگون نشود، و سختی ای است که برطرف نگردد.» این عذاب اگرچه تا حدی طبیعی و در راستای نظام خلقت است، اما راه هایی وجود دارد که بر طرف کردن آن را ممکن ساخته است.

واقعیت فشار قبر چیست؟

با وجود برخی روایات که اصرار به همگانی بودن فشار قبر دارند، برخی روایات نیز به تفاوتهای مومن و کافر اشاره کرده و از آسودگی مومن سخن میگویند حضرت علی در نامه ای به محمد بن ابی بکر می فرماید:

يَا عِبَادَ اللَّهِ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ لِمَنْ لَمْ يُغْفَرْ لَهُ أَشَدُّ مِنَ الْمَوْتِ الْقَبْرَ فَاحْذَرُوا ضِيقَهُ وَ ضَنْكَهُ وَظُلْمَتَهُ وَ غُرْبَتَهُ إِنَّ الْقَبْرَ يَقُولُ كُلَّ يَوْم أَنَا بَيْتُ الغُرْبَةِ ، أَنَا بَيْتُ التَّرَابِ أَنا بَيْتُ الْوَحْشَةِ أَنَا بَيْتُ الدُّودِ وَ الْهَوَامِّ وَ القَبْرُ رَوْضَةٌ مِنْ ريَاضِ الْجَنَّةِ أَوْ حُفْرَةٌ مِنْ حُفَر النَّارِ إِنَّ الْعَبْدَ الْمُؤْمِنَ إِذَا دُفِنَ قَالَتِ الْأَرْضُ لَهُ مَرْحَباً وَ أَهْلًا قَدْ كُنْتَ مِمَّنْ أَحِبُّ أَنْ يَمْشِيَ عَلَى ظَهْرِي فَإِذَا تَوَلَّيْتُكَ فَسَتَعْلَمُ كَيْفَ صُنْعِي بِكَ فَتَتَّسِعُ لَهُ مَدَّ الْبَصَرِ ؛ وَ إِنَّ الْكَافِرَ إِذَا دُفِنَ قَالَتِ الْأَرْضُ لَهُ لَا مَرْحَباً وَ لَا أَهْلَا قَدْ كُنْتَ مِنْ أَبْغَضَ مَنْ يَمْشِي عَلَى ظَهْرِي فَإِذَا تَوَلَّيْتُكَ فَسَتَعْلَمُ كَيْفَ صُنْعِي بِكَ فَتَضُمُّهُ حَتَّى تَلْتَقِي أَضْلَاعَهُ. وَ إِنَّ المَعِيشَةَ الضَّنَّكَ الَّتِي حَذَرَ اللَّهُ مِنْهَا عَدُوَّهُ عَذَابُ الْقَبْرِ أَنْ يُسَلِّطَ اللَّهُ عَلَى الْكَافِرِ فِي قَبْرِهِ تِسْعَةَ وَ تِسْعِينَ تِنِّينَا فَيَنْهَشْنَ لَحْمَهُ وَ يَكْسِرْنَ عَظْمَهُ، يَتَرَدَّدْنَ عَلَيْهِ كَذَلِكَ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُ لَوْ أَنَّ تِنِّيناً مِنْهَا نَفَخَ فِي الْأَرْضِ لَمْ تُثبت زَرْعاً أبدا.

حقایق فشار قبر

حقایق فشار قبر

بندگان خدا! آن کس که آمرزیده نشده پس از مردن چیزی دشوارتر از آن در پیش دارد و آن قبر است. پس از تنگی و فشار و تاریکی و تنهایی آن بیم دارید، قبر هر روز می گوید: من خانه تاریکی و تنهائی آن تنهائی ام خانه خاکی ام من خانه وحشتم من خانه کرمها و گزندگانم قبر یا باغی از باغهای بهشت یا چاهی از چاه های دوزخم.

بنده مؤمن چون بخاک سپرده شود زمین به او گوید: آفرین، خوش آمدی تو از جمله کسانی هستی که دوست داشتم بر پشت من راه رود، حال که تو را در بر گرفتم خواهی دانست که چگونه با تو عمل میکنم پس تا آنجا که چشم کار میکند برای او دوزخ گشاده گردد. و کافر چون بخاک سپرده شود زمین به او گوید: تو را آفرین و خوشامد مباد تو از دشمن ترین کسانی هستی که دوست نداشتم بر پشت من راه رود حال که تو را در بر گرفتم خواهی دانست که چگونه با تو عمل میکنم پس چنان او را بفشارد که استخوانهای پهلویش بهم برخورد.

و همانا آن زندگی سخت و دشواری که خداوند دشمن خود را از آن داده عذاب قبر است. که خداوند بر کافر ۹۹ اژدها مسلّط کند که گوشت بدنش را بدندان گزند و استخوانش را بشکنند، و پیوسته بر سر او در آمد و شدند او را پایمال کنند تا روزی که از قبر برانگیخته شود که اگر یکی از آن اژدهاها در زمین بدمد هرگز زمین زراعتی نرویاند.

 

بیشتر بدانید:

www.aparat.com

4 دیدگاه در “واقعیت فشار قبر چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *